در بسیاری از موارد، مواجه انسان‌ها با شرایط سخت و استرس‌زا، موجب بروز اختلال‌های عصبی و روانی مختلفی در آن‌ها می‌شود. انجام کارهایی از جمله جویدن ناخن ها به نحوی به کم کردن استرس و اضطراب افراد کمک می‌کنند اما دوام و ادامه داشتن آن‌ها می‌تواند منجر به مشکلات متعددی شود.
در این مطلب قصد داریم در کنار توضیح اختلال جویدن ناخن، علائم و نشانه‌های این عارضه را به شما معرفی کنیم و روش‌های مؤثری را برای ترک ناخن جویدن شرح دهیم. پس تا پایان این مطلب با دکتر مهناز شکروی همراه باشید.
دلایل جویدن ناخن چیست؟
جویدن ناخن که در اصطلاح پزشکی به آن اونیکوفاژیا می‌گویند، می‌تواند رفتار و عادتی موقتی و غیر مخرب باشد که فقط بر زیبایی ناخن‌ها تاثیر می‌گذارد اما گاهی نیز پیش روی کرده و به یک مشکل جدی و طولانی مدت تبدیل می‌شود. جویدن ناخن یک عادت دهانی بیمارگونه و اختلال پوستی است که فرد به صورت مزمن و غیر قابل کنترل ناخن‌هایش را می‌جود و موجب آسیب به ناخن‌ها و بافت‌های اطراف ناخن می‌شود.
حدود نیمی از کودکان و نوجوانان ناخن‌های خود را می‌جوند و حتی ممکن است ناخن‌ها مثل روز اول رشد نکنند. اگر شما شخصی بالغ هستید و ناخن هایتان را می‌جوید، ممکن است این عادت را زمانی که جوان تر بودید نیز انجام می‌دادید و هرگز آن را ترک نکردید. برخی مطالعات نشان می‌دهند که این عادت با ژنتیک فرد ارتباط دارد اما جویدن ناخن‌ها نیز مانند سایر رفتار‌های تکرار شونده بدن می‌تواند در اختلال وسواس جبری دسته بندی شود. ناخن جویدن زمانی نیاز به درمان دارد که جنبه‌های فیزیکی و روانی هر دو درگیر باشند.
آسیب‌های ناشی از جویدن ناخن
ناخن جویدن افراد می‌تواند آسیب‌ها و خطرات زیر را در پی داشته باشد:
- ورود مقدار بسیار زیادی باکتری و میکروب به داخل بدن فرد
- ایجاد عفونت در ناحیه اطراف ناخن
- ایجاد خراش در لثه و در نتیجه عفونت آن
- عفونت معده و دستگاه گوارش
- فاصله افتادن بین دندان‌ها
- آسیب‌دیدن براکت‌های ارتودنسی و شل شدن آن‌ها
- ایجاد تبخال و آفت دهانی
- التهاب پوست اطراف ناخن
- خوردن مواد سمی لاک ناخن و راه یافتن مواد شیمیایی به داخل بدن
6 راهکار برای جلوگیری از جویدن ناخن ها
1- علت را تشخیص داده و راهی برای مقابله با آن پیدا کنید
شاید فکر کنید که وقتی پای ناخن جویدن به میان می آید هیچ دلیل خاص یا چرایی برای این کار وجود ندارد. در این صورت خواهید گفت که ناگهان یک روز خود را در حال جویدن ناخن یافته اید و آن قدر این کار را ادامه داده اید که به یک عادت تبدیل شده است.شاید این داستان در مورد برخی از افراد صدق کند اما برای بسیاری دیگر دلایل خاصی در پشت این عادت وجود دارد که می تواند کلافگی، استرس، ترس یا اضطراب باشد. ناخن جویدن یک روش فیزیکی برای کاهش استرس، ترس و نگرانی است. اگر دلیل و انگیزه ناخن جویدن خود را پیدا کنید می توانید روش سازمان یافته و موثرتری را برای مقابله با آن پیدا کنید.
برای مثال هنگامی که خود را در حال ناخن جویدن یافتید شرایط روحی و افکار آن لحظه خود را در یک دفترچه یادداشت کنید، مکانی که در آن هستید را مشخص کنید، کاری که مشغول آن هستید را بنویسید، احساسی که در آن لحظه چه از لحاظ جسمی و چه روحی دارید یادداشت کنید. اگر برای مدتی این را ادامه دهید با کمی تجزیه و تحلیل علت را پیدا خواهید کرد. اکنون که دلیل را پیدا کرده اید راهی برای حل کردن آن پیدا کنید. اگر نتوانید منبع استرس را حذف کنید می توانید کار دیگری انجام دهید. اگر در سر کار احساس خستگی و کلافگی می کنید به یک پیاده روی کوتاه مدت بروید یا کمی آب بنوشید.
اگر سفر با هواپیما شما را نگران می کند مقدار کافی روزنامه و مجله یا کتاب یا هر چیز خواندنی همراه خود داشته باشید، یا حتی لپ تاپی که بتوانید با آن فیلم نگاه کنید. صحبت کردن با دیگران در مورد احساساتتان نیز بسیار موثر خواهد بود.
2-ناخن ها را کوتاه نگه دارید
روشی ساده برای دفع وسوسه گرفتن ناخن ها ، کوتاه کردن مرتب آنهاست ؛ ناخن های کوتاه باعث می شود کمتر ناخن را بجوید !
3-مانیکور کردن ناخن
مانیکور منظم ممکن است باعث شود ناخن های خود را گاز نگیرید. اول از همه، نمی خواهید ناخن های زیبا را خراب کنید. فکر پول و تلاش برای زیبا سازی ناخن ها به عنوان مانع عمل می کند.
4-استفاده از لاک ناخن تلخ
اگر دنبال راه طبیعی‌تری هستید ، استفاده از یک عصاره‌ی تلخ طبیعی روی ناخن‌ها را امتحان کنید. مهم همزمانی یک عمل اشتباه با یک کار دردناک، غیرلذت‌بخش و یا چندش‌آور است. شوک مزه‌ی تلخ ممکن است برای یادآوری کاری که در حال انجام آن هستید و متوقف کردن روندتان، کافی باشد .
5-درمان‌های ذهنی راهکاری برای جلوگیری از جویدن ناخن ها
درمان ناخن جویدن مانند درمان‌های ذهن آگاهی متمرکز شدن روی افکار و احساسات لحظه‌ی حاضر است . این کار می‌تواند در افزایش خودآگاهی به شما کمک کند و باعث شود تا شرایط یا احساساتی را که موجب جویدن ناخن می‌شود ، درک کنید .
6-برای جلوگیری از جویدن ناخن ، دستکش بپوشید
اگر هیچ‌یک از این روش‌ها موثر نبود و حتی هنگام خواب نیز ناخن می‌جوید، بهتر است در اوقاتی مانند تماشای تلویزیون، صحبت کردن، مطالعه و... که زمینه ناخن جویدن بیشتر می‌شود، دستکش بپوشید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
جویدن ناخن اکثرا ناشی از یک عادت است و می‌تواند با تکنیک‌های رفتاری و تغییر سبک زندگی، بهبود یابد. به همین دلیل اغلب نیازمند مراجعه به پزشک نیست، اما در صورتی که جویدن ناخن تنها یک علامت از علایمی که بیمار با آن‌ها درگیر است و در روند عادی زندگی وی اختلال ایجاد کرده است، باید حتما به پزشک اعصاب و روان مراجعه شود.
راهکارهای ارائه شده در مقاله بالا به شما کمک می کند که عادت جویدن ناخن ها را کنار بگذارید . چنانچه در این مورد نیازمند مشاوره و اطلاعات بیشتری بودید می توانید در بخش "تماس با ما " با دکتر مهناز شکروی (داروساز) در میان بگذارید .
